Geslachtelijk geweld sneller en vaker aangepakt

Door modernisering van wetgeving worden meer strafzaken over verkrachting, online seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksuele intimidatie verwacht.

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid brengt met zijn wetsvoorstel seksuele misdrijven het strafrecht meer in overeenstemming met de veranderde maatschappelijke normen en digitale ontwikkelingen. Hierdoor zullen vooral aangiftes voor verkrachting en online-zaken zoals sexchatting sneller en vaker worden opgepakt. Om te borgen dat alle partijen uit de rechtspraktijk – zoals de politie, het Openbaar Ministerie (OM) en de rechtspraak – straks ook zijn voorbereid op de extra zaken wordt een speciaal uitvoeringsprogramma in gang gezet.

Het wetsvoorstel seksuele misdrijven wordt deze week aangeboden voor advies aan de Raad van State na instemming door de ministerraad afgelopen vrijdag. Het streven is om het wetsvoorstel volgend voorjaar in te dienen bij de Tweede Kamer. Verder heeft de ministerraad vrijdag ingestemd met indiening bij de Tweede Kamer van het wetsvoorstel om voorbereidingshandelingen met het oog op het plegen van seksueel misbruik met kinderen zelfstandig strafbaar te stellen. Daarmee wordt het bezit van materiaal zoals teksten met advies en/of richtlijnen om kinderen seksueel te misbruiken expliciet verboden.

Voorbereiding op uitvoering

Gezien de brede modernisering van wetgeving over seksuele misdrijven is voor een effectieve uitvoering een zorgvuldige voorbereiding met alle betrokken partijen essentieel. Daarom begint in het voorjaar van 2022 het ‘Programma implementatie wetsvoorstel seksuele misdrijven’. De komende twee jaar werken alle betrokken partijen samen aan opleiding, training en werving van de nodige specialistische medewerkers in de hele strafrechtketen. Hierbij gaat het niet alleen om de politie, het OM en de rechtspraak. Ook het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) verwacht bijvoorbeeld meer onderzoek te moeten doen en gemeenten worden betrokken als het gaat om seksuele intimidatie op straat. De verwachting is dat de nieuwe wetgeving in 2024 in werking kan treden.

Dankzij de aangenomen motie-Hermans door de Tweede Kamer bij de Algemene Politieke Beschouwingen dit jaar is 20 miljoen euro structureel beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de nieuwe wet. Tevens zal jaarlijks 4 miljoen euro meer worden geïnvesteerd in de capaciteit bij de politie om bestaande achterstanden bij de teams Zeden en Kinderporno verder aan te pakken. Dit bedrag komt bovenop de eerder vrijgemaakte 15 miljoen euro voor 90 fte extra zedenrechercheurs om de doorlooptijden te versnellen in de opsporing en vervolging van seksuele misdrijven.

Verkrachting

De politie gaat er in ramingen bijvoorbeeld van uit dat door het nieuwe wetsvoorstel ten hoogste 550 meer meldingen binnenkomen over verkrachting en er vervolgens 360 extra informatieve gesprekken gevoerd zullen worden met slachtoffers. Dat betekent een stijging van 20 procent in beide gevallen. Deze toename zou naar schatting tot gevolg hebben dat 344 extra opsporingsonderzoeken in verkrachtingszaken kunnen worden opgestart.