Kaasmarkt Alkmaar

Wegens de corona pandemie is er al een tijdje geen kaasmarkt meer in Alkmaar.

Iedereen hoopt natuurlijk dat de kaasmarkt snel weer terug is Alkmaar, maar wat is nu de geschiedenis van de kaasmarkt?

De kaasmarkt is al vier eeuwen oud. In de achttiende eeuw werd vier dagen per week markt gehouden. En per marktdag werd er gemiddeld 300 ton kaas omgezet. Alkmaar is de enige stad die sinds 1939 nog kaas verhandelt op traditionele wijze. Jaarlijks wordt de markt door 100.000 mensen bezocht.

De kaas wordt gedragen door kaasdragers. Alle kaasdragers dragen een wit pak met een strooien hoed. De kaasdragers hebben verschillende benamingen.

• Een vastman is een ervaren kaasdrager.
  
• De tasman is de oudste kaasdrager, en draagt een zwart leren tas op zijn buik. Hij zet bij het wegen van de kaas de gewichten op de weegschaal.
  
• De overman is de voorman van het veem, en is herkenbaar aan een zilveren schildje met lintje in de kleur van zijn veem. De overman wordt voor een periode van twee jaar benoemd.
  
• De kaasvader is opzichter over alle vier de vemen. Hij draagt een zwarte stok met zilveren knop.
  
• De provoost wordt door de kaasdragers de 'beul' genoemd, omdat hij voor het gildebestuur de laat komende kaasdragers noteert en de boete daarvoor int. Hij draagt een zilveren kaasberrie.
  
• De knecht wordt, net als de provoost, door het gildebestuur benoemd en heeft de functie van klusjesman.
  

De markt vindt plaats op het Waagplein voor het monumentale Waaggebouw. In en om de Waag worden de kazen geproefd, gekeurd, gekocht en gewogen. Er worden rond de acht kazen per berrie aangevoerd, dit weegt rond de 160 kilo dat door twee kaasdragers wordt gedragen. Om 10:00 uur luidt de bel en begint de markt. De kaasberries worden volgegooid en door de kaasdragers naar de weegschaal gedragen. Keurmeesters bepalen op het plein de kwaliteit van de kas en onderhalen over de prijs. Traditioneel gaat dit gepaard met handjeklap. Om 13:00 uur luidt de waagtorenklok en is de markt afgelopen. Sinds 2019 zijn er naast de Alkmaarse kaasmeisjes ook kaasjongens op de markt. Zij gaan op verzoek in klederdracht met bezoekers op de foto.